Waar jongeren een toekomst hebben, heeft een land een toekomst

Lampedusa, een onschuldig eilandje in het zuiden van Italië. We kennen het van de berichten over de open scheepjes op zee, tot aan de nok volgeladen met vluchtelingen uit West-Afrika. Jonge mensen, gezinnen soms, die met gevaar voor eigen leven de oversteek wagen naar Europa in de hoop op een toekomst. Een toekomst die ze niet denken te hebben in hun land van herkomst.

 In de gemeenschappen waar ze leven wordt geld opzij gelegd zodat enkelen van hen de gelegenheid hebben om aan te monsteren op een schip. Tegen exorbitant hoge bedragen -er worden zomaar duizenden euro’s betaald voor een overtocht - zonder garantie op succes. Degene die wel levend Europa bereikt wacht een grote teleurstelling. Europa leek het land van melk en honing maar de realiteit is anders. Van bootvluchteling zijn de overlevenden nu gepromoveerd tot illegale immigrant.

Subsahara Afrika en de mogelijkheid tot creatie

In november 2014 bezoek ik met een aantal andere Nederlandse ondernemers Gambia in Afrika. We geven daar een aantal workshops aan jonge ondernemers. Jonge mannen en vrouwen die sinds enige tijd bezig zijn met een kleine onderneming om zich zo te ontworstelen aan de armoede in hun land. Banen zijn er niet en als ondernemer creëren ze toch mogelijkheden voor zichzelf en voor de mensen uit hun gemeenschap. We werken ook samen met het Gambiaanse team van het Learning Center. In dit Center wordt aan jongeren een eerste training gegeven om de basisvaardigheden te leren die je nodig hebt voor het opzetten van een eigen bedrijfje . De bezieling van deze jonge mensen is indrukwekkend. Waren ze enkele jaren geleden nog zelf zoekend, boos en opstandig vaak omdat ze het gevoel hadden dat er geen mogelijkheden voor hen werden gecreëerd, nu zijn ze bijna verbeten aan het werk om andere jongeren een eerste handvat te geven voor een nieuwe toekomst, anders dan de toekomst als illegale migrant in Europa.

De roep om verandering
Op een zondag in november trekt een indrukwekkende stoet jongeren door de straten van Brikama, een van de grotere steden van Gambia. Een stille mars, voorafgegaan door een enthousiast blazende en trommelende harmonie, met jongeren in witte shirts met daarop gedrukt STOP Illegal Migration. De inwoners van het stadje slaan de tocht gade langs de weg naar het terrein waar de conferentie plaatsvindt over dit onderwerp. Kinderen huppelen mee al realiseren ze zich nog niet waar dit over gaat. Vertegenwoordigers van de regering zijn aanwezig, mensen van de Youth Council, mensen vanuit andere organisaties die samen willen strijden tegen nog meer nodeloze tochten naar Europa. Gezamenlijk willen zij kenbaar maken dat deze boottochten leiden tot een volgend heilloos bestaan, het zijn van een illegaal achter de hekken van een opvangkamp in het veelbelovende Europa. De drive om dit een halt toe te roepen is groot. Het emotionele verhaal van een van de jongeren die de woeste tocht heeft meegemaakt – een illusie rijker en veel geld armer - knijpt mijn keel samen. Het raakt me ook als ik zie hoe aanwezigen reageren als een van de jongeren van het Learning Center vertelt wat wél mogelijkheden zijn om de toekomst te verbeteren.

Waar jongeren een toekomst hebben heeft een land een toekomst
In de drukkende warmte zit ik samen met een van de collega-ondernemers roerloos achterin op een van de plastic stoeltjes. Ik ben er stil van. Het persoonlijke verhaal van de jonge man die bootvluchteling was en berooid terugkwam, kruipt onder mijn huid. Hij staat hier oprecht en zonder gêne en trots omdat hij de eerste stappen naar succes heeft gezet als kleine ondernemer. Hier voel ik een intense intrinsieke motivatie om aan te pakken en het heft in eigen handen te nemen. Waar jongeren een toekomst hebben heeft een land een toekomst. Deze jongeren zien een kans om de toekomst voor zichzelf en hun land te veranderen en verbeteren. Als ze het voor elkaar krijgen om die bevlogenheid, die vlam van ondernemingszin, in anderen aan te wakkeren, veranderen zij hun wereld en die van de mensen om hen heen. Het is niet eenvoudig, het vraagt om het breken met je traditie en je ouders, je familie en gemeenschap

Empowerment
Ik voel waar het om gaat, dit gaat over persoonlijke kracht en verantwoordelijkheid nemen, en dat geldt ook voor mensen in onze westerse wereld. Over de essentie van er zelf voor durven gaan.

Be the change you want to see in the world
-Mahatma Ghandi

Ik ervaar de reikwijdte van de opmerking van Ghandi hier als kijkend in een spiegel. Terwijl ik daar zit ben ik omringd door kinderen, veelal zonder schoenen, in oude versleten kleding, maar met een levensspirit waar je u tegen zegt. Hier doe ik het voor, dit zijn de jongeren van morgen. Voor hen wil ik samen kansen creëren en laten zien dat als je gelooft in jezelf en bereid bent om te investeren in jezelf je met hard werken stap voor stap echt iets kunt opbouwen en kunt veranderen. Ik heb het nog nooit zo zuiver gevoeld. Mijn bevlogenheid voor het empoweren van mensen. Dit is wat ik al deed en wat ik doe als ik goed doe, dit is wat ik kan en wat ik wil. Daar draait het voor mij om, in Nederland en ook hier in Afrika. Het geloof dat je zelf de verandering kunt zijn. Er is zo’n mooie uitspraak over de twee belangrijke dagen in je leven: de dag dat je bent geboren en de dag dat je weet waarom je bent geboren. Die dag staat symbool voor je bevlogenheid, die lacht je daar vrolijk toe, daar vind je je passie en je drive. Daar herken je de verandering en kun je de verandering zijn. Als je die dag nog niet hebt beleefd, dan komt ie nog. En vanaf dan weet je waarom.

Het Veranderalfabet
Dit is het hoofdstuk Bevlogenheid van Margreet Oostenbrink uit Het Veranderalfabet. Een inspirerende co-creatie van uitgeverij De Alfabetboeken met Richard van der Lee, Pieter Taffijn, Margreet Oostenbrink, Erwin Damhuis, Ingrid Bennink, Robert den Broeder en Hans Kwakman in de vorm van een boek met 26 hoofdstukken vol inspiratie. Het Veranderalfabet is geschreven over vanuit individueel en organisatieperspectief met het doel bewustwording te creëren over de kansen die horen bij verandering. Kijk op de ‘landingspagina’ van Het Veranderalfabet meer over de auteurs, de previews, recensies en nog veel meer. Natuurlijk is Het Veranderalfabet ook direct (en exclusief) te bestellen in de bookshop van De Alfabetboeken door hier te klikken.

Bron: Blog van Margreet Oostenbrink op www.InVerbinding.works